Poštovani čitaoci,

Pred Vama je novi broj časopisa Pogled koji otvaramo redovnom rubrikom Epicentar sa aktuelnostima iz Inženjerske komore Crne Gore. Poseban osvrt dajemo na Treće dane elektro inženjera, koji su u organizaciji Strukovne komore elektro inženjera IKCG, održani u Podgorici 24. i 25. oktobra. U cilju što boljeg usavršavanja i edukacije svojih članova, organizatori su se i ove godine potrudili da okupe kvalitetne i aktuelne predavače. Učesnici Stručnog skupa, koji se ove godine održavao pod sloganom “Od ideje do realizacije”, bili su u prilici da tokom skupa pogledaju, odnosno poslušaju šesnaest kvalitetnih prezentacija - članova Strukovne komore elektro inženjera, kao i eminentnih stručnjaka iz zemlje i inostranstva.

Poseban osvrt u novom broju dat je i na Okrugli sto “Sistemi planiranja prostora u zemljama Evropske unije”, u organizaciji Strukovne komore arhitekata IKCG. Neposredan povod za izbor upravo ove teme bio je novi Zakon o planiranju prostora i izgradnji objekata koji je donio brojne promjene u sistemu planiranja prostora u Crnoj Gori, a čije je usvajanje naišlo na negativne kritike inženjerske struke, usmjerene kako na netransparentan način izrade, tako i na upitan kvalitet i neadekvatnost pojedinih zakonskih rješenja i planskih instrumenata.
 

Aktuelne teme kojima smo se posvetili u novom Pogledu su i Modernizacija HE „Perućica“ koja podrazumijeva rekonstrukciju i modernizaciju postojećih objekata u cilju stabilnog rada i radnog vijeka elektrana. Tu je i priča o Energetski efikasnom domu, projektu koji domaćinstvima u Crnoj Gori, preko beskamatnih kredita, nudi mogućnost da ostvare ekonomske i energetske uštede korišćenjem sistema grijanja na biomasu i finansiranjem radova za unapređenje energetskih karakteristika omotača objekta. Nastavljamo sa temom o Električnim automobilima i njihovoj sve većoj primjeni u svijetu i nužnom podsticaju Crnoj Gori koji bi omogućio da ovakva vrsta automobila bude zastupljenija što više i na našim prostorima.
 

U okviru rubrike Projekat pišemo o uređenju ostrva Lastavica i tvrđave Mamula dok smo rubriku Rekonstrukcija posvetili restauraciji i rekonstrukciji Starog zatvora u Kotoru. Kroz IPA projekat nazvan “3C - Prekogranična razmjena sa ciljem razvoja kulture i kreativnih industrija”, Ministrarstvio kulture dobilo je 1,3 miliona eura iz evropskih fondova da rekonstruiše zgradu starog zatvora u Kotoru, koja inače ima zvaničan status zaštićenog spomenika kulture. Ukoliko bude sve teklo po planu, zgrada Starog zatvora u Kotoru 2021. godine dobiće nove stanare - umjesto robijaša koji su u njoj boravili skoro 150 godina, u zatvor će se useliti umjetnici i ovaj objekat prepoznatljiv po ljudskoj patnji i neslobodi, pretvoriće se u centar umjetničke slobode izražavanja. 
 

U novom broju pišem o iznimno raznolikom, bogatom i slojevitom stvaralačkom opusu Božidara Milića - u prvom redu u konteteksu vremena u kojem je djelovao, odnosno u kontekstu ključnih društveno-političkih mijena koje su obilježile razdoblje od 1959. godine, kada se kao inženjer arhitekture vraća u Podgoricu, tadašnji Titograd, sa uspješno okončanih studija na Arhitektonskom fakultetu Univerziteta u Beogradu, pa do unazad sedam godina, kada se redovni profesor Božidar Milić povlači sa podgoričkog Arhitektonskog fakulteta.
 

Pogled donosi i priču o Institutu crne metalurgije, jedne od najinteresantnijih građevina u Nikšiću, za koju čak i danas mali broj građana, osim onih koji su radili u Željezari “Boris Kidrič”, zna gdje se nalazi. Ova monumentalna građevina nalazi se u sjeveroistočnom podnožju brda Trebjese na lokaciji koja iznosi skoro 40 hiljada metara kvadratnih.
 

U rubrici U potrazi za idelanim gradom donosimo priču Sovjetska istraživanja dvadesetih dok u nastavku teme koja se bavi Bauhausom -  njemačkom avangardnom umjetničko-dizajnersko-arhitektonskom školom predstavljamo priču posvećenu životu studenata koji su na najrazličitije načine doprinosili kako razvoju i uspjehu škole, tako i sveprisutnoj kontroverzi koja je od samog početka pratila tu školu.

U rubrici Perspektiva predstvaljamo mladu arhitekticu iz Podgorice – Tanju Radovanović koja je nedavno postala laureat Prve nagarde na takmičenju u Estoniji za projekat Urbanog plana novog naselja u Talinu - Lahekalda, na kojem je radila sa poznatom estonskom arhitekticom Irinom Raud.
 

Posvetili smo priču i novim arheološkim nalazima na ostacima drevnog  Brskova, srednjovjekovnog grada koji se nalazi u blizini Mojkovca, a u okviru rubrike Arheotok donosimo četvrti nastavak priče Tragom Jjovićevićeve mape iz 1911. godine. U rubrici Stav predstavljen je nastavak priče pogled na urbanizam Bloka 5 u Titogradu.
 

Novi broj Pogleda zatvra rubrika Arhiv posvećena crnogorskim graditeljima. Istorija graditeljstva na području današnje Crne Gore traje nekoliko milenijuma - mnogo duže od Crne Gore. O tome svjedoče spomenici graditeljskog i kulturnog nasljeđa o kojima više čitajte u novom broju našeg i Vašeg Pogleda.